Talabani hayatını kaybetti

Barzani'ye yakınlığıyla bilinen Rûdaw'ın Almanya muhabiri, Celal Talabani'nin bugün hayatını kaybettiğini bildirdi.

5 YIL ÖNCE FELÇ GEÇİRMİŞTİ

Irak'ta iki dönem cumhurbaşkanlığı görevini yürüten Talabani, 17 Aralık 2012'de başkent Bağdat'ta beyin kanaması geçirmiş, bir gün sonra ambulans uçakla Almanya'nın başkenti Berlin'e sevk edilmişti. Talabani 579 günlük tedavinin ardından 20 Temmuz 2014'te Süleymaniye'ye dönmüştü. 84 yaşındaki Talabani'nin 12 Eylül'de sağlık kontrolü için Almanya'nın başkenti Berlin'e gittiği duyurulmuştu.

CELAL TALABANİ KİMDİR?

1933 doğumlu Celal Talabani, siyasi kariyerine KDP'ye bağlı Kürdistan Öğrenci Birliği'nin kurucu üyesi ve lideri olarak 1950'li yılların başında başladı. Kürdistan Demokrat Partisi'nin (KDP) üst düzey üyelerinden biri haline geldi.

Talabani'nin hayatından öne çıkan kısımlar şöyle:

1961 yılında, Abdülkerim Kasım hükümetine karşı Kürt ayaklanmasına katıldı. Darbenin ardından, 1963 yılında Cumhurbaşkanı Arif'in hükümetiyle yürütülen görüşmelerde Kürt delegasyonunun liderliğini yaptı.

1975 yılında KDP lideri Mustafa Barzani'yle aralarında derin görüş ayrılıkları oluşmaya başladı ve KDP'den ayrılarak merkezi hükümetle bir ittifak kurdu ve KDP karşıtı askeri kampanyada yer aldı. 1970 yılının Mart ayında KDP ve hükümet arasında bir barış anlaşması imzalandığında, grubun siyasi hayatına son verildi.

Talabani ve Barzani uzun yıllar birbirleriyle mücadele etti. Bunun üzerine Celal Talabani ve kendisini destekleyenler, 1975 yılında Kürdistan Yurtseverler Birliği'ni kurdu. Talabani, KYB'nin sosyalist bir parti olacağını ve KDP'nin aşiret çizgisinden uzak duracağını söyledi. Bir yıl sonra, merkezi hükümete karşı silahlı kampanya başlattı.

1988 yılında Irak hükümeti Kürtlere karşı kimyasal silahlar kullandığında KYB ağır bir darbe aldı. Talabani Kuzey Irak'ı terk ederek İran'a sığındı.

Turgut Özal döneminde Türk pasaportu taşıdı.

1992'de KYB-KDP ortak yönetimi kuruldu. İki parti arasındaki gerilim, 1994 yılında silahlı çatışmalara ve iç savaşa neden oldu. ABD ve kısmen İngiltere'nin çabalarıyla, iki parti heyetleri arasında yapılan çok sayıda toplantının ardından, Talabani ve KDP lideri Mesut Barzani 1998 yılında Washington'da bir barış anlaşması imzaladı.

ABD önderliğindeki güçlerin Irak'ı işgale başladığı Mart 2003 öncesinde, iki parti aralarındaki Talabani-Barzani liderliğini oluşturdu. Her iki lider de daha sonra Irak Yönetim Konseyi'ne atandı.

Hem Talabani hem de Barzani, birleşik bir Irak içinde sadece özerklik talep edeceklerini belirtti. Irak savaşı her ikisine de kazanç sağladı. Talabani 2005 yılında Irak Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturdu.

2007 yılında Türkiye, Kuzey Irak yönetiminden PKK elebaşlarını teslim etmelerini istediğinde Talabani ile Barzani bir basın toplantısı düzenledi ve Talabani, ‘Türkiye'nin istediği PKK elebaşlarının teslim edilmesi gerçekleşmeyecek bir hayaldir.

Biz hiçbir Kürdü Türkiye'ye teslim etmeyiz hatta bir kediyi bile' dedi. Ancak daha sonra Türkiye'yi ziyareti sırasında Abdullah Gül'le görüşmeleri sonrasında ‘Ben Kürt kedisi demedim, Iraklı kedisi demiştim. Bir Iraklıyı teslim etmek Irak Anayasasına muhalefet etmektir' diyerek sözlerine açıklık getirdi.