Karlov suikastinin sonuçları ne olacak?
Yayınlanma:
İstanbul Teknik Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Fatih Özbay AA için yazdı:
Makalesinde "ikili ilişkilerin Karlov suikastiyle şok yaşadığını" not düşen Özbay, "Bu suikast Türk-Rus ilişkilerine silinmeyecek kötü bir iz bırakmasının yanı sıra, sonuçları itibariyle ikili ilişkileri hiç şüphesiz derinden etkileyecek" diye yazdı.
24 Kasım 2016'da yaşanan uçak krizini hatırlatan ve ardından verilen diplomasi mücadelesini aktaran Özbay, iki ülke arasında beklenmeyen bir hızla ilerleyen konunun Suriye olduğunu söyledi:
"Mesela, ciddi bir krizden çıkıldığından dolayı ilişkilerin eski haline dönmesinin birkaç yıl alacağını söyleyen Moskova, turizmden tarıma, vizelerden çalışma izinlerine kadar bir dizi konuda hala Ankara'nın istediği noktaya gelmemişti. Buna karşılık, terörle mücadele ve Suriye krizi konusunda beklenildiğinden de ileri bir noktaya gelindiği gözlemlenmekteydi."
"DÜĞÜM ESED'Dİ"
"Suriye merkezli ilişkinin düğüm noktası Suriye rejimi ve devlet başkanının geleceği konusu oldu."
RUSYA ve YPG / SURİYE'DE ORTAK GÖRÜŞ: TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ
"Türkiye açısından en önemli gelişme Rusya'nın PYD/YPG konusunda politika değişikliğine gitmesi oldu. Suriye'nin kuzeyinde kendi kontrolünde bir koridor oluşturmak isteyen PYD/YPG'nin Amerikan yönetimiyle yakın ilişkisinden rahatsız olan Moskova, Kürt kartını geri plana çekti."
FIRAT KALKANI'NA MOSKOVA ONAYI
"Türkiye de güney sınırında oluşturulmak istenen bu koridoru parçalamak için başlattığı “Fırat Kalkanı” operasyonunda Moskova'nın üstü kapalı olurunu aldı."
TÜRKİYE "MUHALİFLER" ADIMI
"Türkiye de Rusya'nın isteği üzerine Halep operasyonu öncesinde bazı muhalif grupların çekilmesine destek vererek buna karşılık verdi."
KARLOV SUİKASTİNİN ZAMANLAMASI MANİDAR
"Suriye politikaları konusunda yaşanan bu değişimin zirve noktası 20 Aralık'ta Moskova'da yapılması planlanan üçlü dışişleri bakanları zirvesiydi... Suikast sonrası iki ülke hızlı bir işbirliği sergilediler. Rusya beklenenden daha sağduyulu ve soğukkanlı bir tavır sergiledi. İki taraftan da bunun ikili ilişkileri provoke etmeye yönelik bir adım olduğuna dair açıklamalar yapıldı. Moskova'daki üçlü zirve iptal edilmedi."
İLİŞKİLERE SUİKAST
'Türk-Rus ilişkilerine suikast' olarak tabir edebileceğimiz menfur eylem, arkasında bir takım soru işaretleri de bıraktı.
GÜVENLİK KONUSU GÜNDEME GELECEK
"Bütün dünyada kabul edilmiş olan bir düstur “Elçiye zeval olmaz” der. Bir elçinin görevi süresince canı görev yaptığı ülkeye emanet edilmiştir. Böyle bir saldırının başkentin merkezinde işlenmiş olması güvenlik konusunu ister istemez gündeme getirecek."
"TÜRKİYE ZOR DURUMDA"
"Böyle bir saldırı aylardır terör eylemleriyle sarsılan Türkiye'yi dünyanın gözünde daha da zor bir duruma düşürdü. Suikastın arkasındaki güçlerin bunu da hesapladıkları muhakkak."
SUİKAST İKİ ÜLKEYE DE MESAJ NİTELİĞİNDEYDİ
"Bu suikastla hem Rusya'ya hem de Türkiye'ye mesaj verildi. İki ülke de ilişkilerini daha da yakınlaştıracakları açıklamasıyla karşı hamlede bulundular."
SUİKASTIN MUHTEMEL YANSIMALARI
"Öncelikli olarak, Rusya'nın suikast sonrası Türkiye'den daha talepkâr olmasını bekleyebiliriz. İki ülke suikast sonrası ilişkilerini daha da güçlendireceklerini sıklıkla ifade ediyorlar. Bu yeni bir yakınlaşma sürecinin başlaması demek. Bu yakınlaşma karşılıklı mı olacak yoksa bir ülkenin diğerine doğru yakınlaşması şeklinde mi olacak? Suikast sonrası ilişkilerin alacağı yön konusunda önümüzde duran en önemli soru bu aslında. Uçak krizi sonrasında Rusya siyasi ve ekonomik yaptırımlarla bazı sonuçlar aldı. Türkiye'nin Batı ile yaşadığı sorunlu döneme denk gelen bu kriz Ankara'yı Moskova'ya doğru adımlar atmaya zorladı. Türkiye'nin normalleşme adına attığı adımlarla haklı pozisyon ve psikolojik üstünlük sağladığını düşünen Moskova vakit kaybetmeden süreci istediği zamanlamayla istediği kadar ilerletme politikasına başladı. Büyükelçiye yapılan suikast Rusya'yı şimdi mağdur pozisyonuna da düşürdü. Topraklarında bir büyükelçinin öldürülmesiyle Türkiye de Rusya karşısında tabiri caizse mahcup pozisyonuna düştü. Şimdi Moskova bu durumu aynen normalleşme sürecinde olduğu gibi Türkiye'ye karşı dış politika çıkarları doğrultusunda kullanabilir mi?"
MOSKOVA'NIN BEKLENTİLERİ
"Moskova'nın bu yönde politika belirleyeceği pek muhtemel. En büyük beklentisi Türkiye'nin Suriye politikasını yeniden gözden geçirmesi olacak."
FİKRİ IŞIK'IN İFADESİ
"Nitekim Moskova'da gerçekleşen üçlü zirvede Savunma Bakanı Fikri Işık'ın Halep operasyonunu başarı olarak nitelendirmesi, bu yöndeki değişimin bir işareti olarak yorumlanabilir."
NOT: Milli Savunma Bakanı Fikri Işık bu ifadelerine açıklama getirmiş ve böyle bir söyleminin olmadığını belirtmişti.
"Suikast aynı zamanda Batı ile sorunlar yaşayan Türkiye'yi kendisine daha fazla yakınlaştırmak için Moskova'ya yeni bir fırsat daha verecek. Ortak düşman algısı iki ülkeyi birbirine daha çok yakınlaştıracak. Şanghay İşbirliği Örgütü ve Avrasya konuları daha fazla gündeme gelecek. Terörle ortak mücadele yaklaşımı Batı tarafından dışlanmışlık ve anlaşılmama psikolojisi içindeki Türkiye'yi Rusya seçeneğine daha fazla yakınlaştıracak."
TİMETURK
PINAR HİLAL BALTA
24 Kasım 2016'da yaşanan uçak krizini hatırlatan ve ardından verilen diplomasi mücadelesini aktaran Özbay, iki ülke arasında beklenmeyen bir hızla ilerleyen konunun Suriye olduğunu söyledi:
"Mesela, ciddi bir krizden çıkıldığından dolayı ilişkilerin eski haline dönmesinin birkaç yıl alacağını söyleyen Moskova, turizmden tarıma, vizelerden çalışma izinlerine kadar bir dizi konuda hala Ankara'nın istediği noktaya gelmemişti. Buna karşılık, terörle mücadele ve Suriye krizi konusunda beklenildiğinden de ileri bir noktaya gelindiği gözlemlenmekteydi."
"DÜĞÜM ESED'Dİ"
"Suriye merkezli ilişkinin düğüm noktası Suriye rejimi ve devlet başkanının geleceği konusu oldu."
RUSYA ve YPG / SURİYE'DE ORTAK GÖRÜŞ: TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ
"Türkiye açısından en önemli gelişme Rusya'nın PYD/YPG konusunda politika değişikliğine gitmesi oldu. Suriye'nin kuzeyinde kendi kontrolünde bir koridor oluşturmak isteyen PYD/YPG'nin Amerikan yönetimiyle yakın ilişkisinden rahatsız olan Moskova, Kürt kartını geri plana çekti."
FIRAT KALKANI'NA MOSKOVA ONAYI
"Türkiye de güney sınırında oluşturulmak istenen bu koridoru parçalamak için başlattığı “Fırat Kalkanı” operasyonunda Moskova'nın üstü kapalı olurunu aldı."
TÜRKİYE "MUHALİFLER" ADIMI
"Türkiye de Rusya'nın isteği üzerine Halep operasyonu öncesinde bazı muhalif grupların çekilmesine destek vererek buna karşılık verdi."
KARLOV SUİKASTİNİN ZAMANLAMASI MANİDAR
"Suriye politikaları konusunda yaşanan bu değişimin zirve noktası 20 Aralık'ta Moskova'da yapılması planlanan üçlü dışişleri bakanları zirvesiydi... Suikast sonrası iki ülke hızlı bir işbirliği sergilediler. Rusya beklenenden daha sağduyulu ve soğukkanlı bir tavır sergiledi. İki taraftan da bunun ikili ilişkileri provoke etmeye yönelik bir adım olduğuna dair açıklamalar yapıldı. Moskova'daki üçlü zirve iptal edilmedi."
İLİŞKİLERE SUİKAST
'Türk-Rus ilişkilerine suikast' olarak tabir edebileceğimiz menfur eylem, arkasında bir takım soru işaretleri de bıraktı.
GÜVENLİK KONUSU GÜNDEME GELECEK
"Bütün dünyada kabul edilmiş olan bir düstur “Elçiye zeval olmaz” der. Bir elçinin görevi süresince canı görev yaptığı ülkeye emanet edilmiştir. Böyle bir saldırının başkentin merkezinde işlenmiş olması güvenlik konusunu ister istemez gündeme getirecek."
"TÜRKİYE ZOR DURUMDA"
"Böyle bir saldırı aylardır terör eylemleriyle sarsılan Türkiye'yi dünyanın gözünde daha da zor bir duruma düşürdü. Suikastın arkasındaki güçlerin bunu da hesapladıkları muhakkak."
SUİKAST İKİ ÜLKEYE DE MESAJ NİTELİĞİNDEYDİ
"Bu suikastla hem Rusya'ya hem de Türkiye'ye mesaj verildi. İki ülke de ilişkilerini daha da yakınlaştıracakları açıklamasıyla karşı hamlede bulundular."
SUİKASTIN MUHTEMEL YANSIMALARI
"Öncelikli olarak, Rusya'nın suikast sonrası Türkiye'den daha talepkâr olmasını bekleyebiliriz. İki ülke suikast sonrası ilişkilerini daha da güçlendireceklerini sıklıkla ifade ediyorlar. Bu yeni bir yakınlaşma sürecinin başlaması demek. Bu yakınlaşma karşılıklı mı olacak yoksa bir ülkenin diğerine doğru yakınlaşması şeklinde mi olacak? Suikast sonrası ilişkilerin alacağı yön konusunda önümüzde duran en önemli soru bu aslında. Uçak krizi sonrasında Rusya siyasi ve ekonomik yaptırımlarla bazı sonuçlar aldı. Türkiye'nin Batı ile yaşadığı sorunlu döneme denk gelen bu kriz Ankara'yı Moskova'ya doğru adımlar atmaya zorladı. Türkiye'nin normalleşme adına attığı adımlarla haklı pozisyon ve psikolojik üstünlük sağladığını düşünen Moskova vakit kaybetmeden süreci istediği zamanlamayla istediği kadar ilerletme politikasına başladı. Büyükelçiye yapılan suikast Rusya'yı şimdi mağdur pozisyonuna da düşürdü. Topraklarında bir büyükelçinin öldürülmesiyle Türkiye de Rusya karşısında tabiri caizse mahcup pozisyonuna düştü. Şimdi Moskova bu durumu aynen normalleşme sürecinde olduğu gibi Türkiye'ye karşı dış politika çıkarları doğrultusunda kullanabilir mi?"
MOSKOVA'NIN BEKLENTİLERİ
"Moskova'nın bu yönde politika belirleyeceği pek muhtemel. En büyük beklentisi Türkiye'nin Suriye politikasını yeniden gözden geçirmesi olacak."
FİKRİ IŞIK'IN İFADESİ
"Nitekim Moskova'da gerçekleşen üçlü zirvede Savunma Bakanı Fikri Işık'ın Halep operasyonunu başarı olarak nitelendirmesi, bu yöndeki değişimin bir işareti olarak yorumlanabilir."
NOT: Milli Savunma Bakanı Fikri Işık bu ifadelerine açıklama getirmiş ve böyle bir söyleminin olmadığını belirtmişti.
"Suikast aynı zamanda Batı ile sorunlar yaşayan Türkiye'yi kendisine daha fazla yakınlaştırmak için Moskova'ya yeni bir fırsat daha verecek. Ortak düşman algısı iki ülkeyi birbirine daha çok yakınlaştıracak. Şanghay İşbirliği Örgütü ve Avrasya konuları daha fazla gündeme gelecek. Terörle ortak mücadele yaklaşımı Batı tarafından dışlanmışlık ve anlaşılmama psikolojisi içindeki Türkiye'yi Rusya seçeneğine daha fazla yakınlaştıracak."
TİMETURK
PINAR HİLAL BALTA
Gündem
