DİYARBAKIR'da Dere Mahallesi'ndeki 8 hane, 2018'de İmar Barışı'na başvurup, aldıkları yapı kayıt belgelerinin iptal edildiğini elektrik şirketinden gelen bildirim ile öğrendi. 10 gün önce elektrikleri kesilip, direkleri sökülen Çalkakan Küme Evleri sahipleri adına konuşan avukat Muhammet Can Kocakap, "Köylülerin hiçbir şekilde haberleri olmuyor ve davaya müdahil olmuyorlar ve dava bitiyor" dedi.
Eğil ilçesi kırsal Dere Mahallesi Çalkakan Küme Evleri'nde oturanların 2018'de aldığı yapı kayıt belgelerinin iptali için iddiaya göre; köyden olmayan 3 kişi, yapıların 31 Aralık 2017 tarihinden sonra yapıldığını, 6831 sayılı Orman Kanununun 17'nci maddesi uyarınca devlet ormanlarının yerleşime açılamayacağı yönündeki emredici hükmü uyarınca, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'ne başvurdu. Olumsuz cevap alan A.K., S.K. ve M.V.K., daha sonra yapı kayıt belgelerinin iptali için Diyarbakır 3'üncü İdare Mahkemesi'nde dava açtı.
'2017'DEN SONRA YAPILDIĞINA DAİR SOMUT VERİ YOK'
Diyarbakır Valiliği ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü avukatları, mahkemedeki savunmalarında, usul yönünden, davacıların davaya konu işlemin iptalini istemesinde meșru, kișisel ve güncel bir menfaatlerinin olmadığını ve bu sebeple davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, esas yönünden ise; 3194 sayılı Kanunun geçici 16'ncı maddesi uyarınca 31 Aralık 2017'de önce yapılan yapılar için yapı kayıt belgesi verilebileceğini, uydu kayıtlarından yapılan incelemede yapıların 31 Aralık 2017'de sonra yapıldığına dair somut bir verinin bulunmaması üzerine anılan tarihten önce yapıldığının kabulüyle buna uygun olarak işlem tesis edildiğini, yapı kayıt belgesinin davaya konu taşınmazlar için verilmesine engel teşkil edebilecek bir mevzuatın olmadığını, davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğu savıyla reddinin gerektiğini belirttiler.
YAPILAR HAZİNE'YE KAYITLI VE ORMAN VASFINDA
Mahkeme de, "Taşınmazın tamamının Hazine adına kayıtlı olduğu ve orman vasfında olduğu görülmüştür. Davalı idarece davaya konu kaçak yapının inşa edildiği arazinin orman vasfında olup olmadığı hususunda hiçbir araştırma yapılmaksızın dava konusu işlemin tesis edildiği dosya kapsamında anlaşılmaktadır. Bu durumda orman sınırları içerisinde yer aldığı sabit olunan kaçak ve ruhsatsız yapı hakkında düzenlenen "Yapı kayıt Belgesi'nde hukuka uyarlık bulunmadığı görüldüğünden, yapı kayıt belgesinin iptali istemiyle davacılar tarafından yapılan başvurunun reddine yönelik Diyarbakır Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün 4 Haziran 2021'de işleminde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin iptaline" karar verip, yapı kayıt belgelerini iptal etti. 8 hane ise yapı kayıt belgelerinin iptal edildiğini 10 gün önce kendilerine yapılan elektrik kesintisi bildirimi ile öğrendi. Bildirim sonrası 8 hanenin elektriği kesilirken, şirket yetkilileri mahkeme kararına dayandırarak işlem yaptıklarını söyledi.
'HAVA GÖRÜNTÜ RAPORLARI ELİMİZDE MEVCUT'
Avukat Muhammet Can Kocakap, "Bahse konu yerdeki bu aileler, 1950 senesinden beri orada ikamet etmektedir. 1975'ten, 1950'den hava görüntü raporları elimizde mevcut. Köylüler, 2018 yılında yapı kayıt belgesine başvuru yapıyor. Belgelerini alıyorlar, paralarını ödüyorlar. 2021 yılında köylülerin hiçbirinin haberi olmadan 8 hane için idare mahkemesinde dava açılıyor. Öncelikle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'ne başvuru yapılıyor, akabinde idare mahkemesine dava açılıyor. Hiçbir hukuki yararı bulunmayan 3 şahıs, bir şikayette bulunuyor ve yapı kayıt belgesinin iptalinin istemiyle dava açıyorlar. İdare mahkemesinde en önemli hususlardan biri; taraf teşkili sağlanmasıdır. Taraf teşkili sağlanmıyor" dedi.
'DAVA 2022'DE SONUÇLANMIŞ'
Köylülerin davadan hiç haberi olmadığını söyleyen avukat Kocakap, "Köylülerden hiçbiri, bu olaya müdahil değiller. Köy muhtarının haber vermediğini düşünmekteyiz. Köylülerin hiçbir şekilde haberleri olmuyor ve davaya müdahil olmuyorlar ve dava bitiyor. Akabinde bu davanın diğer taraflarından bir tanesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü olmasına rağmen katılım sağlanmamış. Sadece Valilik, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü hakkında bir taraf olarak bulunuyor. Sonra valiliğin avukatı, hiçbir şekilde Bölge İdare Mahkemesi'ne bu olayı taşımıyor ve taşımadığı için dava kesinleşiyor. Süreç 2018'de başlıyor ve devam ediyor. 2022 yılının haziran ayında bitiyor" diye konuştu.
ELEKTRİK KESİNTİSİ HABERİ İLE ORTAYA ÇIKTI
Avukat Kocakap, olayın 10 gün önce elektrik şirketinin yaptığı bildirim sonrası ortaya çıktığını belirterek, "Enerji kesiminden 1 hafta öncesinden müvekkillerimize ulaşıyorlar ve şunu söylüyorlar; sizin elektrikleriniz kesilecek. Bunun üzerine bir araştırma yaptık ve sonucunda davayı öğrendik. Enerji şirketi de gelerek elektrikleri, elektrik direkleri ile sökerek kesti. Şimdi burada birden fazla unsur var. Bunlardan biri şu; enerji şirketi, 2018 yılından önce de, yapı kayıt belgesi olmadan önce de, buraya abonelik vermişti. Bu abonelere elektrik enerjisini iletiyordu. Ne değişti de bu elektrik kesintisi yapıldı. Yapı kayıt belgesiyle ilgili derseniz zaten bununla ilgili Eğil Asliye Hukuk Mahkemesi'ne ihtiyati tedbir başvurusuna bulunduk" ifadelerini kullandı.
ELEKTRİK GİDİNCE SU DA GİTTİ
Hukuki tüm yolları deneceklerini aktaran avukat Kocakap, "Değinmemiz gereken bir diğer husus şu; 8 haneli bir köy, yaklaşık 60-70 insan, çocuk yaşıyor ve aynı zamanda hayvanlar var. Bunların telef olma ihtimali çok çok yüksek. Elektrik gittiği zaman köyde su kesintisi de oldu. Günlerdir bu durumu yaşıyorlar. Gün sayısı daha fazla artarsa, burada çok ciddi bir ihlal söz konusu olacak. Bununla ilgili tüm hukuki mücadelemizi vereceğiz. Müvekkillerimiz bu konuda istedikleri hakka ulaşana kadar hukuksal yoldan mücadelemizi vereceğiz" diye konuştu.
'PARAMIZI DA VERDİK, VERGİMİZİ DE ÖDEDİK'
Çalkakan Küme Evleri'nde 1997'den beri oturduğunu belirten Veysel Yıldız, şunları söyledi:
"Güvenlik güçleri ile gelip, elektriğimizi kestiler. Çaresiz bir durumdayız. Çoluk çocuk dünden beri elektriksiz, perişan olduk. Burada bunca hayvan var, bunca tarım arazisi ekiyoruz. Tarıma bir katkımız var. Elektrik sayaçlarını da söktüler. Burada 8 haneyiz. Biz de 50-60 nüfus var. Hepsi şu an elektriksiz durumdadır. Bize, "Evlerinizi de yıkacağız" dediler. Devlet, bize yapı kayıt belgesi vermişti. 2018'de çıkarmıştık. Devlet, bize bu imkanı verdi. Paramızı da verdik, vergimizi de ödedik. Yalnız, tek bir sıkıntımız var; şu an burada sahipsiziz, devletten yardım istiyoruz."
FOTOĞRAFLI