5 milyon dolarlık ihracat ile 2019’u kapadı. Bu rakamlar hedefin çok uzağında kalırken TSO yönetim kurulu üyesi Çeliktaş, mevcut rakamların çok daha fazla olması gerektiğini vurguladı.
Doğu Anadolu İhracatçılar Birliğine (DAİB) üye firmalarca geçen yıl 1 milyar 842 milyon 192 bin dolarlık ihracat yapıldı. DAİB verilerinden yaptığı derlemeye göre, geçen yıl birliğin faaliyet bölgesindeki Ağrı, Ardahan, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Erzurum, Erzincan, Elazığ, Iğdır, Hakkari, Muş, Şırnak, Tunceli, TSO) Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çeliktaş, kentteki ihracat verileri üzerine Şehrivan Gazetesi’ne önemli değerlendirmelerde bulundu. Çeliktaş, açıklanan verilerin kent adına yetersiz kaldığını ve sınır ticaretiyle ilgili devam eden sorunların giderilmesi gerektiği kaydetti. Çeliktaş, Kapıköy Sınır Kapısı’nın 24 saat esasına göre çalışması gerektiğinin altını çizerken, var olan sorunların giderilmesi halinde rakamların daha yüksek olacağını belirtti.
ÇELİKTAŞ: İSTEDİĞİMİ BİR RAKAM DEĞİL
Doğu Anadolu İhracatçılar Birliğine (DAİB) tarafından açıklanan ihracat verilerine ilişkin açıklamalarda bulunan Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO) Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çeliktaş, kenttin bölgedeki önemine değinerek, kentin Asya’ya açılan kapısı konumunda yer aldığını belirterek şu ifadeleri kullandı: “Özellikle İran ile 300 kilometre kara sınırımız bulunması bu minvalde büyük önem taşıyor. Son 10 yılda İran ile olan iyi ilişkilerimiz neticesinde gerek dış ticaret gerekse de turizmde önemli mesafeler kat ettik. 2019 yılı ekonomik daralma nedeniyle zor bir yıl olsa da Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB) tarafından açıklanan verilere göre 45 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleştirdik. Bu rakam elbette ki istediğimiz rakamlar değil, 2018 yılında 52 milyon 973 bin dolar olan ihracat rakamımız 2019 yılında 45 milyon 820 bin dolara geriledi. Yaşanan azalmanın oranı ise yüzde 13,5 olarak gerçekleşti” dedi.
“KAPIKÖY SINIR KAPISI YETERLİ KAPASİTEDE ÇALIŞMAMAKTADIR”
Çeliktaş, rakamların yetersiz kaldığını ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü: “Kentimiz yüzölçümü bakımından Türkiye’nin 5’inci en büyük kenti, 1 milyon 150 bin nüfusu ile Türkiye’nin nüfus bakımından büyük illeri arasında yer alıyor ve bu potansiyeliyle, bölgenin de öncü kentlerinden bir tanesi. Ayrıca ilimiz komşu iller ile Asya gibi büyük bir zenginliğe sahip olan coğrafyaya da oldukça yakın. Tüm bu pozitif rakamlar olmasına rağmen 45, 55, 65 milyon dolarlık ihracat rakamları kentimiz için kesinlikle yeterli değil. Ki hali hazırda 1 milyar dolarlık bir hedefimize varken, bu rakamlar oldukça komik, sınır kenti olan ilimizde ihracatın diğer bölge illerine nazaran az olmasının en büyük sebeplerinden biri gümrük kapılarımızdır. Van Ticaret ve Sanayi Odamız tarafından öncülük edilen ve geçtiğimiz yıl hizmete açılan Kapıköy Gümrük Kapısı’nın yeterli kapasitede çalışmamakta, bunun dışında ticarete mal edilen kalemlerin az olması, sınırlı olması da ihracatımızın önündeki engellerden bir tanesidir”
ÇELİKTAŞ: KAPIKÖY SINIR KAPISI’NIN 24 SAAT ESASINA GÖRE ÇALIŞMASI GEREKİYOR
Kapıköy Sınır Kapısı’nın 24 saat esasına göre çalışması gerektiğinin altını çizen Çeliktaş, kapının 24 saat esasına göre açık olması halinde faklı pazarların açılmasına da öncülük edeceğini ifade etti. Çeliktaş, “Kapımızın 24 saat açık olmasıyla birlikte İran dışında diğer doğu ülkelerine ihracat yapabilir ve bu anlamda önemli bir pazar ile buluşabiliriz. Kapıköy’de bahsetmişken, transit geçişinin de kapımızdan yapılması gerekmektedir. Bu bizim olmazsa olmazımızdır. Ticarete mal edilen ürünlerin sınırlı olması, belli zamanlarda yapılması da ihracatımızın istenildiği seviyeye çıkmasında büyük bir engel. Kapıköy’ün yanı sıra ilimiz sınırları içinde yer alan diğer sınır kapılarının da aktif hale getirilmesi gerekmektedir. Kapıköy Gümrük Kapısı’nda Sınır Ticaret Merkezi (STM) kurulmalıdır. Kurulacak olan STM ile var olan ticareti daha da geliştirebilir ve ihracat rakamlarımızı daha yukarı çekebiliriz”
ÇELİKTAŞ: SORUNLARIN GİDERİLMESİ GEREKİYOR
Hedeflenen rakamın aşağısında kaldığı beliren Çeliktaş, var olan sorunların giderilmesi halinde rakamların daha yüksek olacağını belirtti. Çeliktaş, “Saydığımız sorunların giderilmesi ve gerekli desteklerin sunulması ile ihracat rakamlarımızı yükseltebilir ve koyduğumuz hedefleri yakalayabiliriz. Yoksa bu şartlarda yapacağımız ihracat, açıklanan rakamların üzerine çok fazla çıkamayacaktır”
BÖLGE’DE YAŞANAN GERİNLİĞİN İHRACATA OLAN ETKİSİ
ABD-İran arasında yaşanan gerginliğe değinerek şu ifadeleri kullandı: “İran ile dünya ülkeleri arasında yaşananlar ve İran’a uygulanan ambarar bugün olan bir şey değil. Yaklaşık 35-40 yıldır bu gelişmeler yaşanıyor. Tabi son zamanlarda İran-ABD-Irak arasında yaşanan gelişmeler, sınır kenti olan bizleri ciddi anlamda endişelendiriyor. Şu an için bizlere ve iş insanlarımıza çok fazla yaşanan bir durum yok. Şu süreçte geriliminde azalması bizleri azda olsun rahatlattı. Ancak gerilim devam eder ve bölgede barış ortamı sağlanmaz ise 2020 hedeflerimiz elbette ki etkileyecektir. Burada ülke olarak bizim yapmamız gereken ise İran ile ilişkilerimizi daha da sıcak tutmak ve var olan bu gergin ortamı iyi doğru yönetmemiz gerekiyor. Tabiri caizse İran ile olan ilişkilerimiz, ticaretimiz ve geliş-gidişlerimiz bu anlamda fırsata dönüşmelidir”
“İRAN PAZARINA BÜYÜK ÖNEM VERİYORUZ”
Van Ticaret ve Sanayi Odası olarak son yıllarda sınır kapısının oldukça önem verdiklerini belirten Çeliktaş, kent olarak İran’a geliş-gidişleri arttırdıklarının altını çizerek şunları belirtti: “İran ile olan ilişkilerimiz ticaretin yanı sıra turizme de oldukça yansıdı. Bunu devam etmemiz ve var olan sorunları ortadan kaldırmamızla birlikte daha da iyi bir seviyeye geleceğiz. Dünya’nın yer altı zenginliği bakımından büyük bir potansiyele sahip olan İran bizim Van özelinde olmazsa olmazımızdır. Bizde bu anlamda İran pazarına büyük önem veriyoruz. Tıpkı İran gibi Irak’ta önemli bir pazarın yanı sıra ihracat rakamlarımızı artırabileceğimiz ülkeler arasında yer almaktadır” diye belirtti.
“IRAK’A AYRICA BİR PARANTEZ AÇIYORUZ”
Çeliktaş, son olarak sözlerini şöyle sürdürdü: “Van Ticaret ve Sanayi olarak 2019 yılında Irak’a bu kapsamda bir çıkarma yapmayı düşündük, ancak yaşanan son gelişmeler ile bu görüşmemizi ertelemek zorunda kaldı, fakat vazgeçtik anlamın gelmesin. Van TSO olarak bildiğiniz üzere Kürtçe kursları başlatıyoruz. Gerek esnafımızın Irak’tan gelen vatandaşlara daha iyi hizmet vermesi gerekse de yapacağımız ticarette daha iyi bir seviyeye gelmemize olanak sağlayacaktır. Irak’ı da İran gibi önemli görüyor ve bu anlamda Irak’a da ayrıca bir parantez açıyoruz. İnşallah bahsetmiş olduğumuz sorunların ortadan kalkması ve bölgede huzur ortamının sağlanması ile birlikte koyduğumuz hedeflere ulaşırız. Van TSO olarak biz bunun için çalışıyor ve üyelerimize de bunları deklare ediyoruz” şeklinde konuştu.
DAİB İHRACAT RAKAMLARINI AÇIKLADI
Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB) 2019 yılı ihracat rakamları ve değerlendirme toplantısı DAİB Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Ethem Tanrıver, DAİB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kamil , Yönetim Kurulu Üyeleri Osman Boz, Murat Aslan, DAİB Denetim Kurulu Üyeleri Abdurrahman Şakiroğlu ve Volkan Dölekli’nin katılımıyla gerçekleşen basın toplantısıyla kamuoyuna açıklandı.
VAN 2019 YILINDA 45 MİLYON DOLAR İHRACAT YAPTI
DAİB Başkanı Ethem Tanrıver, 2019 yılında 1 milyar 842 milyon dolar ihracat gerçekleştiğini, 2020 yılında 2 milyar dolar ihracat hedeflerinin olduğunu kaydetti. Geride kalan 2019 yılında Iğdır’da 71 milyon dolar, Elazığ’da 47 milyon dolar, Van’da 45 milyon dolar, Hakkari’de 19 milyon dolar, Ağrı’da 31 milyon dolar, Erzurum’da 27 milyon dolar ihracat gerçekleştiğini açıklayan DAİB Başkanı Ethem Tanrıver “Bu yıldan ve gelecek yıllardan umutluyuz. Çünkü bulunduğumuz bölge hedef pazar konumundaki birçok ülkeye yakın. Yeter ki, biz bunu değerlendirmesini bilelim” dedi.
EN ÇOK İHRACAT YAPILAN ÜLKELER
DAİB Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Ethem Tanrıver, "Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinden 2019 yılında iki bin 657 firma ihracat yaptı. 10 milyon dolar ve üzeri ihracat gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 2019 yılında 37 oldu. 10 milyon dolar ve üzeri ihracat gerçekleştiren sektör sayısı ise 17 olarak kaydedildi. 2019 yılında yapılan ihracatın 1 milyar 416 milyon dolarlık kısmını sanayi ürünleri oluştururken, ilk sırada 242 milyon dolar ile Makine Sektörü gelirken, ikinci sırada 230 milyon dolar ile Kimya ile 215 milyon dolar ile Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektörü takip etti. En fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ülkeler ise 444 milyon dolar ile Irak alırken, bu ülkeyi, 121 milyon dolar ile Azerbaycan-Nahçivan, 104 milyon dolar ile Almanya ve 94 milyon dolar ile İran takip etti” diye konuştu.
DAİB'İN YENİ YILDA HEDEFİ 2,1 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT
Tanrıver, bu yıl için daha radikal kararlar alarak hedef ülkeler belirlediklerini anlatarak, "2020 yılında Türkiye genelinde 190 milyar dolar ihracat hedefi belirlendi. DAİB olarak geçen yılı 1 milyar 842 milyon dolarla kapattık. Bu seneki hedefimiz 2,1 milyar dolar. Hedeflerimize göre gideceğimiz ülkeleri ilgili bakanlık onayına sunduk. Şubat ayından itibaren hedef ülkelere gideceğiz." diye konuştu. İhracatçı firmaları daha çok bilinçlendirmeye ve sıkıntılarını bir an evvel gidermeye çalıştıklarını ifade eden Tanrıver, 2020 yılına pozitif enerjiyle girdiklerini dile getirdi.
“İHRACATIMIZ ÖNE ÇIKSA DA MEVCUT POTANSİYELİNİN ALTINDADIR”
DAİB olarak geride kalan yıl içerisinde gerçekleştirilen ve önümüzdeki dönemde planlanan çalışmalara da değinen Tanrıver, “Bölgemizin konum itibariyle Kafkaslar, Orta Asya ve Ortadoğu pazarına kolay erişim imkânı sunması ve 6 ülkeye doğrudan ulaşılabilir konuma sahip olunması, bölge illerine Kafkaslar ve Ortadoğu pazarına erişim açısından önemli fırsatlar sunmaktadır. Hâlihazırda, komşu ülkelerimiz ihracatımız öne çıksa da mevcut potansiyelinin altındadır. Bunda, bu pazarlarda yaşanan daralmanın ve bölgesel çatışma ve sorunların yoğunlaşmasının önemli etkisi var. Yaşanan çatışma ve kaos ortamının düzelmesiyle, pazar potansiyelleri daha da artacak olan bu ülkelere olan ihracatımız daha da ivmelenecektir. 2020 yılının başta ülke ekonomisi olmak üzere ihracatçılarımız açısında da başarılı ve dolu dolu bir yıl olmasını temenni ediyorum." ifadesinde bulundu.
ŞEHRİVAN HABER: HAMİT KARAKUŞ/HAKAN İZGİ-