Korona virüs salgını tüm dünya da olduğu gibi Türkiye’de de bir seneyi aşkındır tahribatlarını sürdürmeye devam ediyor. Korona virüs ile mücadele kapsamında uygulanan yasaklar her kesimi zor durumda bırakırken, Ramazan ayının gelmesine bağlı olarak yasakların tekrar uygulanacak olması Van esnafını kaygılandırıyor.
PANDENİ NEDENİYLE RAMAZAN ÇOK ZORLU GEÇECEK
Ramazan ayının gelmesiyle hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamasının getirileceği kararı yarın itibariyle resmen başlıyor. Yeni tedbirler kapsamında yüksek riskli illerde hafta sonu sokağa çıkma yasaklarına cumartesi günü yeniden eklenirken, ramazan ayının gelmesiyle birlikte Van dahil olmak üzere 80 illerin tamamında hafta sonu kısıtlaması sürecek. Ramazan ayı boyunca restoranlar yalnızca paket servis hizmeti verebilecekken, kafe ve benzeri sektörlerde tam kapanma yaşanacak. Vaka sayısında Avrupa’nın en yüksek ülkesi olan Türkiye’de durum kötü giderken tam kapanma ihtimalinin de konuşulduğu süreçte yeni süreçle birlikte yaşanacak olası sıkıntılar esnafta tedirginlik yaşatmaya başladı İki ay bile sürmeyen normalleşme sürecine umut bağlayan Van esnafı, konuyla ilgili görüşlerini Şehrivan’a değerlendirerek, yasakların tekrardan uygulanacak olmasının tedirginliğini yaşadığını ifade etti. Kira ödemekte güçlük çektiklerinin altını çizerek eve ekmek götürmekte zorlandıklarını ve Ramazan ayında yasakların uygulanacak olmasından çaresiz kalacaklarını söylüyor.
SEKTÖR TEMSİLCİLERİ KAYGILI
Ramazan ayında yasakların uygulanacak olması esnaflar için çok kötü olacağını dile getiren restoran işletmecisi Murat Can, şu ifadelerde bulundu: “Ramazan ayında zaten işler düşüyor. Birde yasaklar gelirse iş çok kötü bir boyuta gelir. Şu an bile kirayı ödeyemiyoruz, borçtayız ve dükkanlar açık olduğu halde kiraları ödeyemiyorsak, ramazan ayı ile birlikte yasakların da gelmesi beraber nasıl geçineceğimizi bilmiyoruz. Asgari ücret 2.800 ve düşünün ki bu az parayla aile geçindiriyorsunuz. Yetkililerin esnafın halinden anlamaları gerekiyor. Maddi anlamda yardım sağlayamıyorlarsa bile iftardan sonra belirli saatlerde dükkanların açılması herkes için en iyisi olacaktır.”
YASAKLAR ESNAFI KÖTÜ ETKİLEYECEK
“Bildiğiniz üzere bir yıldan fazladır bu hastalıkla mücadele ediyoruz. Ancak herkes tek başına mücadele etmek zorunda kaldı. Çünkü esnafların birçoğu battı birçoğu batma noktasına geldi. Bunu gören ve yardım eli uzatan hiçbir kurum yok. Ancak verdikleri yardımlarda hiçbir zararı karşılamadı. Bu kadar zor günlerden geçen esnaflar bu kadar düşük bir yardımı hak etmiyorlardı. Sonuçta herkesin bakmakla yükümlü olduğu bir ailesi var. Verilen yardımları nelerine yetsin. Bir de ramazan ayındaki yasaklar Türkiye’deki esnafları etkileyeceği gibi Van’daki esnaflar da kötü etkileyecektir.”
BİR RAMAZAN AYI DAHA BUYRUK GEÇEÇEK
Esnafların bir ay daha dayanacak gücünün kalmadığını söyleyen esnaflardan Abdullmenaf Yağız, “İş zaten yok ve pandemiden dolayı iş çok durgun. Ramazan ayında tekrar yasaklar gelirse, esnaf olarak dükkanları tamamen kapatmak zorunda kalacağız. Çünkü dediğim gibi iş yok. Buna bağlı olarak halkın alım gücü yok. Halk dükkanlara uğramıyor bile, hal böyle olunca da satış yapamıyoruz. Dükkân kirasını ödemeyi bırakın, çocuğumuz için eve bez götüremiyoruz. Ramazan ayı bereket ayı demektir. Ancak böyle giderse ramazan ayında borçlu ve dertli bir şekilde geçireceğiz. Buna bağlı olarak yine yetkililerden yardım çağrısında bulunuyoruz. Pandemi süreci boyunca kendi ayakları üstünde duran ve salgınla mücadele eden esnafı, bu bereketli ayda yalnız bırakmamaları gerektiğini düşünüyorum.” Diye ekledi.
ÇALIMLI: DÜKKANI MECBUREN AÇIYORUM
Uzun yıllar çay ocağını işlettiğini belirten Şaban Çalımlı, herkesin pandemiden olumsuz etkilendiğine dikkat çekerek şunları kaydetti: “Esnaf özellikle salgından çok etkilendi. Uzun zamandır çay ocağı işletiyorum ama pandemide çok zarar ettim. Yaklaşık 3 ay boyunca kapalı kaldık ve bu zaman içerisinde de baya zorluk çektik. Van’ın normalleşme dönemine girmesinden sonra yaklaşık bir ay önce dükkanlarımızı tekrar açtık. Ancak bu zaman zarfında dükkan sabahtan akşama kadar açık bir şekilde çalışıyor. Fakat dükkan kirası bile çıkmıyor. Mecbur olmasam dükkanı bile açmazdım.”
KİRA BÜYÜK DERT…
“Biz de ne yapacağımızı bilmiyoruz ve dayanak gücümüzün de kalmadığını belirtmek istiyorum. Ramazan ayında tekrar yasaklar başlayacak. Biz eve ekmek götürme derdindeyiz, kiramızı nasıl ödeyeceğiz ve nasıl geçineceğimizi düşünüyorum. Yetkililerden ramazan ayı için kiralarımızın ödenmelerinde yardımcı olmalarını istiyorum. Biz yine ramazan ayında dükkanlarımızı kapatıyorduk. Fakat ramazan öncesi en azından iş yapıyorduk. Şimdi sadece bir ay çalıştık ve kar elde etmedik. Bir daha da kapanmaya doğru yol aldık.”
GÜLMEZ: SON DEMLERİMİZİ YAŞIYORUZ
Yetkili mercilerden ramazan ayı için çağrıda bulunan esnaflardan İnan Gülmez, “Yasakların geri gelmesi bizleri tekrar zor durumda bırakacak. Zaten şuan kiralarımızın fiyatlarını bile çıkaramıyoruz. Bankalardan kredi çekmek zorunda kalıyoruz. Çektiğimiz kredi ile kira fiyatlarını ödüyoruz. Ancak şimdide bankalara faiziyle borçlanıyoruz. Yani anlayacağınız iki arada bir dere de kaldık. Esnaf olarak son demlerimizi yaşıyoruz. Hafta sonu yasakları bizi epey yıpratmıştı. Şimdi tekrar baştan başlıyoruz. Ramazan ayı için erzak ve kira gibi yardımlar yapılırsa birazda olsa nefes alırız. Vakalar artar esnaf kapatılır. Suçumuz ne? Halen anlamış değilim. Kapatmak kolay ama destek neden verilmiyor? Esnaf böyle yalnız bırakılmamalı, onlarında dertleri var, onlarında umutları ve hayalleri var. Her şeye rağmen onlarda hayatlarını devam ettirmek istiyorlar. Her seferinde günah keçisi ilan edilmek zorunda kalmamız hiç doğru bir karar değil. Bizi çaresiz bıraktılar. Bir ayın endişesini yaşamaya başladım.” Şeklinde konuştu.
“İFTARDAN SONRA KAFE VE RESTORANDLAR AÇILSIN”
Yasaklardan dolayı birçok insanın mağdur olduğuna dikkat çeken Hicran Can, “Ramazan ayında yasakların tekrar geliyor olması insanların tekrar zor durumda kalmaları anlamına geliyor. Bunlardan da en çok etkilenen kesim ise kafe ve restoranda çalışan işçiler. İş sahipleri bir şekilde geçimlerini sağlayabiliyor. Lakin çalışanlar hep mağdur oluyor. Çünkü çalışanların gözü kafe ve restoranlardan gelecek parada. Öte yandan uzun bir süre kapalı kalan kafe ve restoranlarda zor günlerden geçti. Buna bağlı olarak yeni açılan kafe ve restoran sahipleri kiralarını ödeyemezken, yasakların gelmesiyle birlikte kiralarını nasıl ödeyecekler. Yetkililerin bu konuya mantıklı bir çözüm bulmaları gerekiyor. Bana göre iftardan sonra sosyal mesafe kuralları çerçevesinde kafe ve restoranların açılması iyi olacaktır.”
ŞEHRİVAN HABER: ORHAN SAĞLAM-