Turizmin başkentlerinden olan Van’da 2020 yılı başlarında tüm dünyayı etkisi altına alan korona virüs pandemisinden dolayı İranlıların kente gelmemesi ile Van esnafı zor zamanlar yaşıyor. Özellikle Van’ın ekonomisinde önemli bir yere sahip ve İran’la olan kara bağlantı tedbir amaçlı kapatıldı. Van için önemli bir yere sahip olan Kapıköy’ün kapatılması, bir yılda Van’ı ekonomik olarak derinden sarstı. Vanlı turizmciler korona virüsün bir yılda Van’a etkilerini anlatıp umutları gelecek yıla devretti.
2020 yılının başında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyayı etkisi altına alan korona virüs pandemisi binlerce insanı da canından etti. 2020 yılının Mart ayında ülkemizde görülmeye başlayan korona virüs kısa sürede vatandaşların tedbirsizliğinden dolayı tüm ülkeye yayılmaya başladı. Virüsün yayılması ile birlikte ülkede sıkı tedbirler de alınmaya başlandı. Özellikle korona virüsün yayılmasında en büyük neden olan vatandaşların yoğunluğunun ve ülkeler arası yayılmanın önüne geçmek için hava ve karayolu ulaşımı bir süreliğine durduruldu. Özellikle Van’ın ekonomisinde önemli bir yere sahip ve İran’la olan kara bağlantı tedbir amaçlı kapatıldı. Van için önemli bir yere sahip olan Kapıköy’ün kapatılması, bir yılda Van’ı ekonomik olarak derinden sarstı. Vanlı turizmciler korona virüsün bir yılda Van’a etkilerini anlattı. Turizmin başkentlerin birisi olan Van’da İranlıların gelmemesiyle esnaf zor zamanlar geçirirken, özelikle turizm işi yapan esnaf ise iflasın eşiğinde olduklarını söyledi. Vanlı turizmciler ve Van ESOB Başkanı acil olarak esnaf için çözüm üretilmesi gerektiğine dikkat çekti. Van ESOB Başkanı İsa Berge, Kapıköy’ün kademeli olarak açılmasını talep ederken, hükümetten destek kredisi talebinde bulundu.
İRAN PAZARININ YOKLUĞU ÇOK SARSTI!
Yaklaşık 20 bin esnafın bulunduğu kentte, herkes endişeli. Van Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği başkanı İsa Berge, kent ekonomisinin İran’a bağlı olduğunu söyledi. Berge, “Van’da turizm, ithalat, ihracat tamamen İran'a bağlı. En çok da hizmet sektörü bundan etkilendi. Her yıl 15 Mart'ta Nevruz Bayramı kutlanırdı. İranlı misafirlerimiz buraya geleceklerdi. Normalde otellerimiz yıl boyu dolu olurdu. Hatta zaman zaman pansiyonlar da açılıyordu. Maalesef korona virüsü nedeniyle kapanmak zorunda kaldı. Yıl boyu Van’a İranlı gelemeyince ekonomik olarak da büyük sıkıntı yaşadık. Yıl bitmek üzere ve bu olumsuz etkilerini daha yeni yeni görmeye başlıyoruz. 15 gün sonra sıkıntıyı yaşamaya başlayacağız. İran pazarının olmaması sebebiyle Van'ın kötü günler geçirdi.” Şeklinde konuştu.
KREDİ DESTEĞİ ŞART
Berge, “Sürecin başından bu yana bir düzene oturtmadık. Aldığımız krediler ile ayakta kaldık. Ama Kapıköy açılmayınca esnaf olarak çok zor bir sürece girdik. Her esnafımız bu durumdan fazlasıyla olumsuz etkiledi. Esnafımız sadece paket servis yapmaya başladılar. Bir çıkış yolu arıyoruz. Hükümetimize sesleniyoruz. En azından bize kredi desteği sunulabilir. O fazla derdimiz var. Esnafın derdine derman olacak tek yol Kapıköy’ün açılması.” Dedi.
VANLI TURİZMCİ ÇOK DERTLİ
Van Otelciler Derneği Başkan Reşat Yeşilağaç, yıl boyu yüzde 15 kapasite ile çalıştıklarını söyledi. Yeşilağaç, “İran pazarı Şubat'ın 15'inden itibaren sezonu açıyor normal şartlarda. Kapının kapanması ile birlikte şu anda yüzde 10-15 kapasite ile çalışıyoruz. Normal zamanlarda yüzde 70–80 kapasite çalışıyorduk. Şu anda yüzde 10-15 civarındayız. En az yüzde 70 kaybımız var. Yıl boyu ekonomik olarak büyük sıkıntılar yaşadık. Virüs bitmediği sürece işimiz zor. Koca yılda turizm sezonunu boş olarak geçirdik. Elbette her şeyden önce sağlık gelir ancak ekonomik olarak zor zamanlardan geçiyoruz. Bizim tek pazarımız İran pazarı.” Dedi.
UMUTLAR 2021’E KALDI
“Bir yılımız çok kötü geçti. Sezonu açmadan kapattık. En yoğun sezonda oteller kapalıydı. Sonraki süreçte ise çok az bir oranla iş yapmaya başladık. Diğer turizm illeri turist çekerken bir sıfırlardaydık. Gün geçtikçe daha da kötüye gidiyoruz. Birçok otelimiz kapandı. Böyle devam ederse 15-20 otelimiz kapanacak. Umutlarımız maalesef 2021 yılına kaldı. Ama 2021 yılının hangi ayı umut olacak bilmiyoruz. Yaptığımız görüşmelerde Kapıköy’le ilgili her hangi bir ışık görmüyoruz.”
MERAL YILDIZ – ŞEHRİVAN ÖZEL