Pandemi tüm dünyada tehditler ve riskler oluştursa da belli meslek ve çevreler virüs konusunda daha büyük bir riskle karşı karşıya kalıyor. Sağlık çalışanları, hizmet sektörü, kamu çalışanları gibi gruplar içerisinde yer alan veterinerler de pandemiye rağmen hayvanların sağlığını korumak, bu canlıları sağlıklı tutmak için çalışıyor. Bu yönüyle birçok grup riskli grup arasında dahil edilirken veterinerler ise bunun dışında kalarak zor bir süreçten geçiyor. Hala alanda faaliyet gösteren veterinerler adına Şehrivan’a konuşan Van Bölgesi Veteriner Odası Başkanı Prof. Dr. Yakup Akgül, “Riskli gruplar içinde yer almamamız ve aşılanma konusunda sağlık çalışanlarına öncelik verilirken, bizim ise her iki konuda da dışarda tutulmamız kırgınlık yarattı.” Diyor.
Tüm dünyayı etkisi altına alan korona virüs salgını gerek sektör ve gerekse meslek gruplarını olumsuz etkilemeye devam ediyor. Salgından en çok etkilenen meslek gruplarının başında tıp hekimleri ve hemşireler gelirken süreç boyunca sağlık çalışanlarıyla birlikte sahada çalışmalarını sürdüren veteriner hekimlik mesleğini de kötü etkiledi. Tüm zorluklara rağmen çalışmalarına ara vermeyen veteriner hekimler, ne yazık ki riskli çalışma grubunda yer almamakla birlikte aşılanma kampanyasından da öncelik tanınmadı. Bunların yanı sıra en çok şiddete maruz kalan sağlık çalışanları ‘Sağlıkta Şiddet Yasası’ndan yararlanırken veteriner hekimler bu yasadan da yararlanamadı. Konuyla ilgili Şehrivan’a konuşan Van Bölgesi Veteriner Odası Başkanı Prof. Dr. Yakup Akgül, “Biz sadece hayvanlarla muhatabız gibi gözükse de öyle değil öncelikle o hayvanların sahipleriyle muhatabız. Dolayısıyla birçok hekim arkadaşımız zaman zaman oradaki hayvan sahiplerinin haksız saldırılarına maruz kalabiliyor. Öte yandan insan sağlığı konusundaki veteriner hekimlerin katkıları da görmezden gelinmemelidir. Hakkettikleri değeri görmemeliler.” Dedi.
AKGÜL: “PANDEMİ GERİ ÇEKİLMEMİZE NEDEN OLDU”
Van Bölgesi Veteriner Odası Başkanı Prof. Dr. Yakup Akgül, “Bütün sektörlerde olduğu gibi şüphesiz veteriner hekimlikte bu pandemi sürecinde önemli bir zarara uğradı. Tabi ki etkilenme söz konusu oldu. Yani Türkiye çapında 56 tane bölge odası başkanında örgütlenmiş bir teşkilatın hemen hemen hepsinin de salgından nasibini aldığını da söyleyebilirim. 32 bin veteriner hekimlik Türkiye çapında hizmet sunuyor. Bu hizmetin içinde hayvan hastalıklarını önleme, hayvanları tedavi etme, salgın hastalıklarla mücadele etme, yetiştiriciye danışmanlık hizmeti verme, yetiştiriciye yeni proje üretme gibi birçok başlık altında değişik hizmetlerde faaliyet göstermektedirler. Bunlara bağlı olarak hizmet sunan veterinerler pandemi döneminde diğer sektörlerdeki duraksamaya bağlı olarak bir geri çekilme söz konusu oldu.” Diye ekledi.
VETERİNER HEKİMLER SALGINA RAĞMEN SAHADAYDILAR…
Her şeye rağmen hekimlerde sahaya inip aşı yapma durumunda olduğunu belirten Prof. Dr. Akgül, şunları kaydetti: “Hayvanları salgınlarda korumak için danışmanlık hizmetlerini sunmak durumundaydılar. Öbür taraftan kenti sahipli ve sahipsiz hayvanlara hizmetlerini sunmaya devam etmek zorundaydılar. Dinamik bir hayat var orda ve bu hayatın durması söz konusu değildi. Bütün hekimler tam gün çalışmak durumundaydılar. Ancak yetiştirici salgından dolayı geri çekildi, kentteki pet hayvancılığı yapanlarda geri çekilmek zorunda kaldı. Dolayısıyla bu sektörde de olumsuz etkilendi. Pandemi dönenimde Tıp hekimleri gibi veteriner hekimlerde sahadan çekilmedi. Hekimlerin hayvan hastalılarına karşı alınması gereken önlemler açısından hizmeti sunmaya devam etti. Evet, sektörde duraksama oldu fakat hizmet sunumuna mecburen devam edildi. Buna bağlıdır ki Türkiye genelinde 12 veteriner hekim arkadaşımız salgından hayatını kaybetti. Belki sayısını bilemeyeceğiz kadar hastalığa yakalanan hekim arkadaşımız oldu.”
KURUL, HEKİMLERİ YETERİNCE RİSK ALTINDA BULMUYOR!
Halk sağlığıyla alakalı sağlık çalışanları grubunda bulunmamıza rağmen Covid-19 aşısında Veterinerlere öncelik tanınmadığını vurgulayan Akgül, şunları söyledi: “Aşılanma konusunda sağlık bakanlığı yardımcılarıyla yaptıkları görüşmelerde orada Risk Değerlendirme Bilim Kurulu’nun olduğunu öğrendik. Veteriner hekimlerin pandemi döneminde ne kadar hastalandığı ve ne kadar şehit verdiği konusunda değerlendirmeler yapılmış. Çokta risk altında olmadığı kanaatine varılmış. Dolayısıyla bunlara acil aşı yapımına gerek olmadığına karar verilmiş. Bizim de itirazlarımız buna oluyor. Çünkü sağlık kuruşları ve sağlık çalışanları gibi veteriner hekimlerde büyük risk altında çalışıyorlar. Pandemi döneminde Sağlık Bakanlığı kendi bünyesinde bir kurul oluşturdu. Bunların her biri kendi alanında profesyonel hocalardı. Bu kurullarda veteriner hekimlere de çok geniş yer verildi. Veterinerlerde pandemiye sebep olan virüs hakkında Türkiye ve dünya çapında çok önemli bilgilere sahip olduğunu belirtmek istiyorum.”
YERLİ VE MİLLİ AŞIDA VETERİNERLERİN KATKISI BÜYÜK OLACAK
Aşı konusundaki cümlelerini sürdüren Akgül, “Türkiye’de bir yılı aşkındır sağlık hizmetlerinde doktor hekim arkadaşlarımızla birlikte hem insan sağlığı konusunda oluşturulan komisyonlarda görevlerini sürdürdüler. Hem de yeni salgınlara engel olmak adına hayvan sağlığı konusunda çok dikkatli davrandılar. Oluşturulan komisyonlarda veteriner virologlar etkenin önce izolasyon kısmında sonra da aşının üretiminde yer aldıklarını hatırlatmak istiyorum. Allah’ın izniyle Mart ayında sonundan itibaren yerli ve milli aşı üretimi söz konusu olacaktır. Bu veteriner hekimlerinde içinde bulunduğu aşı çalışması ülkemiz için son derece önemli bir çıkışa imza atmış olacaktır. Dolayısıyla bu hizmetler sunulmuşken tıp hekimler ve veteriner hekimler birlikte bu ülkenin hizmetinde çalışıyorlar. Şimdi tıp hekimleri öncelikli riskli ve sağlıklı grup olarak aşılandı. Veteriner hekimler bu kampanyanın dışında tutuldu. Risk grubu olarak bile değerlendirilmedi. Bu anlamda da veteriner hekimlerde büyük bir kırgınlık yaratıldı.” Dedi.
VETERİNERLER DE ŞİDDETE MARUZ KALIYOR!
Veteriner hekimlerin Sağlıkta Şiddet Yasası’ndan neden yararlanamadıklarına karşı tepkilerini dile getiren Prof. Dr. Akgül, “Tıp hekimleri ya da diğer meslek grupları gibi veteriner hekimler muayenelerinde, kurumlarında ve özel çalışma yerlerinde sürekli insanlarla muhatap durumundalar. Hâlbuki bizi dışardan değerlendiren kurumlar veya insanlar şunu görüyor. Biz sadece hayvanlarla muhatabız ama öyle değil öncelikle o hayvanların sahipleriyle muhatabız. Dolayısıyla birçok hekim arkadaşımız zaman zaman oradaki hayvan sahiplerinin haksız saldırılarına maruz kalabiliyor. Diğer meslek kuruluşları gibi veterinerlerinde zaman zaman can güvenliklerinin tehlikede olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla şunu söylemek istiyorum; arkadaşlar, evet, hayvanların muayenesiyle ilgiliyiz fakat sahipleriyle muhatabız. Bir tıp hekimi nasıl ki insanlarla muhatap olup onları tedavi ediyorsa, biz de önde hayvan sahibiyle muhatap olup daha sonra hayvanı tedavi ediyoruz. Şimdi bu göz ardı ediliyor. Dolayısıyla biz bunu ilgili bakanlıklarda kavgasını vermeye devam ediyoruz. Acelemiz yok ama hakkın kabulü söz konusu olması lazım. Bu hakkın yerini bulması gerekir.” Şeklinde konuştu.
“HEKİMLERİN KATKILARI DA GÖRMEZDEN GELİNMEMELİDİR”
Veteriner hekimlerin sahada karşılaştıkları problemleri açıklayan Akgül, “Hekimlerin daima karşılaştıkları sorunlar hayvan sağlığı, hayvansal yatırımlar, hayvanlarla ilgili projelerin zamanında yerine getirilmesi meseledir. Yani veterinerlerin kişisel meselesi yoktur. Toplumsal sorunu vardır. İçinde yaşadığı toplumun kalkınmasında çok büyük rolü vardır. Hayvancılık yapılan yerlerde daha ii nasıl hayvancılık yapılır, sağlık bir hayvan nasıl üretilir, yetiştirici olan kişinin hayvan konusunda nasıl daha bilinçli olmasını sağlarız gibi sorunlarla ilgilenirler. Bölgede görev yapan hekim arkadaşlarımızın aşılamada, küpelemede, sağlık sorununda, hayvan sağlını koruma konusunda ve birçok noktada sessiz bir şekilde bu sorunları ortadan kaldırmakla sorumludurlar. İnsan sağlığı konusundaki veteriner hekimlerin katkıları da görmezden gelinmemelidir. Misal veteriner bir etin virüs veya farklı hastalık taşıyıp taşımadığını denetledikten sonra sofranıza gelebiliyor. Toplumun ve insanların bunu doğru algılamasını ve hakikaten hekim kardeşlerimize böyle yaklaşmalarını, onlara hak ettiği değerin verilmesini bekliyorum. Çünkü insanların sağlıkları için çok önemli hizmetler sunarlar.” Cümlelerini kullandı.
ŞEHRİVAN ÖZEL: ORHAN SAĞLAM-SERCAN CANSIZ