İstanbul Grand Airport (İGA) Havalimanı İcra Kurulu Başkanı Hüseyin Keskin, havalimanının açılması için Operasyonel Hazırlık ve Havaalanı Transferi (ORAT) dönemini başlattıklarını, haziran ayından bu yana da 50'nin üzerinde toplantı yaptıklarını söylerken, yapılan hazırlıkları anlattı.
TAV'dan transfer olarak İGA'ya gelen Hüseyin Keskin, Hürriyet'e konuştu. Keskin 3. havalimanı için 200 senaryo olduğunu ve buların 10 bin kişilik figüranlar ile deneneceğini aktardı.
İşte Keskin'in açıklamaları:
İstanbul'un 3'üncü havalimanı inşaatı hızla ilerliyor. Siz de bir yandan ilk günler için çalışmaya başladınız. Neler yapıyorsunuz?
- Haziran ayından bu yana tüm çözüm ortaklarımızla 50'nin üzerinde toplantı yaptık. İlk kez 70 milyonluk bir havalimanı her şeyiyle 45 kilometrelik bir uzaklığa taşınacak. Operasyonel olarak bu çok titiz bir çalışma gerektiriyor. Biz de bunun için ORAT'ı başlattık.
Nedir ORAT? İnşaatın hızla bitmesi havalimanının hemen çalışabileceği anlamına gelmiyor değil mi?
- İnşaatın havalimanına dönüşmesi disiplinine ORAT deniliyor. Operasyonel olarak havalimanının hazır hale gelmesi için tüm sistemlerin hazır olması, testlerinin yapılmış olması ve birlikte çalışabiliyor olması gerekiyor. 200 kadar paydaşımız var. Bunlar birbirlerini iyi tanıyacak, sistemlerini oturtacak ve hep birlikte çalışacaklar.
20 KİŞİLİK EKİP
ORAT ekibinde kimler var?
- Birbirinden değerli bir ekibimiz var. Bu ekipte olanlar daha önce hem Türkiye'de hem de dünyada birçok havalimanının hayata geçmesinde, çalışmaya başlamasında çalışan arkadaşlar. Terminal ORAT'larına katılmış insanlar. Toplam 20 kişiyiz. 3'ü Koreli, ikisi Danimarkalı, biri de Alman.
Bu konuda en iyi deneyime hangi ülke sahip?
- Aslında Türkiye bir ilki yapacak. Çünkü 70 milyon yolcu kapasiteli bir havalimanını taşıyacak. Güney Kore 45 milyon kapasiteli havalimanını 40 kilometre uzağa taşıdı. Incheon Havalimanı'nı açtı. Kopenhag'ta da bu konuda çok deneyimli kadrolar var. Bunların hepsinden yararlanıyoruz.
Devlet Havalimanları İşletmesi'nden, havalimanında hizmet veren tüm şirketlere kadar herkes bu çalışmanın içinde. Adım adım ne yapıyorsunuz?
- Öncelikle hep birlikte senaryo hazırlıyoruz. Tam 200 senaryo hazırlanıyor. Bu senaryolar sayesinde havalimanını kullanacak ve burada hizmet verecek tüm paydaşlar havalimanına aşinalık kazanacak.
Bunlar hep ekranda mı yapılıyor?
- Evet. Ama hep böyle kalmayacak.
10 BİNE YAKIN YOLCU
Ne zaman denemeler başlayacak ve bu denemeleri nasıl yapacaksınız?
- Açılıştan 6 ay önce küçük küçük denemeler olacak, ancak 3 ay önce sık sık deneme yapacağız. İlk adımda 10 bine yakın yolcu ilan edeceğiz. Bu yolcular için hem kast ajansları hem de üniversitelerle çalışacağız. Bu kişilerin geliş gidişleri, yemekleri karşılanacak, çok olmasa da biraz para da alacaklar. Bu iş için 2 milyon dolarlık bir bütçemiz var.
İlk denemede neler olacak?
- Örneğin ilk denemede kast ajansı bize 3 bin yolcu getirecek. Yolculuğa çıkar gibi gelecekler havalimanına. X-Ray'den geçecekler, bagajla yolcunun eşleştirilmesinden uçağa yönlendirilmesine, tüm bilgilerin akışları sağlanacak. Bu işin en basiti. İkinci denemede bir ekip yurtdışından gelip yurt içine gidecek, mesela bunun için 30 bin bagaj alacağız, bunlar sistemde dolaşacak. İç hatlar, dış hatlar denemeleri yapılacak.
200 SENARYO
Uçağa biniş olmadan yer denemeleri…
- Evet. Bunların 3'üncü safhasında beklenmedik durum denemeleri yapılacak. Acil çıkışlara gönderilecekler vs.. Bundan sonraki adım ileri düzeyde denemeler için yapılacak. Birçok sistem tek senaryoda uygulanacak. Binin üzerinde yolcunun aynı anda farklı yolculuklar için geldiği senaryolar devreye girecek. Bunların tümü uçaksız denemeler. 5'inci deneme ise uçakla yapılacak. İlk uçuşlar 29 Ekim'den önce denemeler için yapılacak. 3-4 tane uçaklı deneme yapmayı planlıyoruz. Bagaj ve yük sistemlerinin uçak ekranına aktarımı deneyimlenecek. Uçak iniş kalkış yapacak. Bir yere gitmeyecek. Bundan sonraki adımda da uçak ve yolcular var ve kaza, hava mualefeti, yangın gibi olaylarda neler yaşanabileceği denenecek. Toplamda havalimanı açılmadan 6 safhada 200 senaryo denenecek.
Ne kadar zamanda yapılacak tüm bunlar?
- Bu denemeler 1 günde yapılmayacak. Bir süreye yayılacak. Buralardaki eksikler belirlenecek. Bu arada tüm kurumlar da bunlar için çalışıyor. DHM, THY milli bayrak taşıyıcımız tüm ofisleriyle taşınacak.
"8 BİN GÜVENLİK KAMERASI"
Güvenlik için ne yapılıyor?
- En yeni ve ileri güvenlik araçları getiriliyor. İleri teknolojide havaalanında emniyetli bir yerdeyim hissi eziyet eden şekilde verilmeyecek. Yolculara hissettirilmeden yapılacak. 8 bin kamera yerleştirilecek. Bagaj ve yolcu ayrıldığında güvenlik bunu belirleyecek ve güvenliği ikaz edecek. Güvenlik şirketi özel olarak kuruluyor.