Van Gölü'nde yaşayan tek balık türü olan ve 15 Nisan- 15 Temmuz arasında avlanması yasaklanan inci kefali balığıyla ilgili önlemler devam ederken, kaçak avlananlara da cezai işlem uygulanıyor. Bitlis'in Ahlat-Malazgirt yolu üzerinde yol kontrolü yapan jandarma ekipleri şüphe üzerine durdurdukları kamyonetin kasasında kasalar içinde yüklü miktarda kaçak avlanmış inci kefali balığı ele geçirildi. Balıklara el konulup araç 15 gün trafikten men edilirken, sürücüye ise idari para ceza uygulandı.
Konu ile açıklama yapan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, inci kefalinin Van Gölü'nde yaşayan tek balık türü ve bölgedeki 14 bin insanın geçim kaynağını oluşturduğunu söyledi. Böylesine önemli bir kaynağın sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasındaki en önemli faktörün artık bütün Türkiye'nin bildiği gibi üreme dönemindeki kaçak avcılığı ve avcılığın önlenmesine bağlı olduğunu ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, “Bu nedenle üreme dönemi geldiği zaman Van Gölü etrafındaki dere ağızlarında inanılmaz bir koruma çalışması yürütülüyor. Van'da yaşayan insanlar olarak biz sadece Van ili sınırları içerisindeki dereleri biliyoruz. Fakat bu koruma çalışması gölün bütün etrafında yani 450 kilometrelik bir alan içerisinde gerçekleştiriliyor. Çünkü her ne kadar Van Gölü olarak adlandırsak ta gölün büyük bir kısmı Bitlis sınırları içerisinde kalıyor ve Bitlis’ten dökülen derelere inanılmaz bir balık göçü gerçekleşiyor. Yine Erciş bölgesinde kaçak olarak avlanan balıkların Diyarbakır ve Batman'a geçiş güzergahı Bitlis'in sınırlarından özellikle Adilcevaz ve Ahlat üzerinden oluyor. Bu nokta da özellikle Ahlat ve Adilcevaz İlçe Jandarma komutanlıkları 2 senedir çok özverili takdire şayan bir çalışmaya imza atıyorlar. Özellikle bu sene içerisinde Ahlat ve Adilcevaz İlçe Jandarma komutanlıkları tarafından yapılan uygulamalar neticesinde inci kefalinin koruma çalışmalarına çok çok büyük bir katkı sağlamıştır” dedi.
“Ahlat'ta 25 tondan fazla canlı balık göle salındı”
İnci kefalinin koruma çalışmalarının 3-4 adımdan oluştuğunun altını çizen Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, “İnci kefali koruma çalışmaları 3-4 adımdan oluşuyor. Birincisi balığı avlattırmayacağız. İkincisi balığı avlattırdık taşıttırmayacağız. Üçüncüsü ise sattırmayacağız. İşte bu noktada Bitlis ve Ahlat İlçe Jandarma komutanlıkları Erciş'te yakalanan kaçak balıkların diğer illere geçişini önlemek için 24 saat esasına göre nöbetleşe olaraktan yolu tutmuşlardır. Ayrıca Ahlat ilçesinden Van Gölü'ne dökülen Karmuş Çayı inci kefalinin önemli bir üreme noktasıdır. Dolayısıyla buradaki üreme döneminde yapılacak olan faaliyetler göldeki inci kefali stokunun korunması açısından çok önemlidir. İşte bu noktadan baktığımız zaman Ahlat bölgesinde takdire şayan bir korumanın olduğunu görüyoruz. Sadece son 1 aylık rakamları dikkate aldığımız zaman 25 tondan fazla canlı balık yakalanarak göle salınmıştır. Önleyici çalışmalarla beraber yine tonlarca balığının avlanmasının önüne geçilmiş, böylesine önemli bir kaynak korunmuştur. Bu noktada Bitlis jandarması tarafından yapılan çalışmalar, doğa koruma çalışmaları açısından bir örnek teşkil etmektedir. Her ne kadar bölgemizin öncelikleri farklı olsa da doğal kaynaklar korumamız gereken, gelecek nesillere kesinlikle aktarmamız gereken kaynaklar içerisinde yer alıyor. Van Gölü'ndeki yaşayan inci kefali 600 bin yıldır bu gölde ve 600 bin yıldır bu göçü gerçekleştiriyor. Eğer bu göçü üreme dönemi hazırlığı içerinde önüne geçemezsek 600 bin yıldır burada yaşayan balığın yok olması ile karşı karşıya kalacağız. İşte bu noktada her ne kadar balığın büyük olan büyük oranda göçü Van'a, Van il sınırları içerisindeki derelere gerçekleşiyor olsa da koruma çalışma alanında Bitlis'te çok çok önemli. Çünkü buralar geçiş güzergahı. Eğer bu güzergahı kapatamaz, bu güzergahı tutamazsan koruma çalışmalarında çok çok büyük bir aksaklığa sebebiyet vermiş olacağız. Bu nedenle son 2 yıldır Bitlis İl Jandarma Komutanlığı tarafından yapılan özellikle Ahlat ve Adilcevaz İlçe Jandarma komutanlığı tarafından yapılan koruma çalışmaları çok çok başarılı bir şekilde devam etmektedir” dedi.
“Ahlat ve Adilcevaz ilçe jandarma ekipleri çok başarılı”
Elbette ki sıfır bir avcılıkta söz etmenin mümkün olmadığını ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, “Evet hedefimiz tek bir tane dahi inci kefalinin avlatılmamasıdır. Fakat bunu gerçekleştirmek için bu şartlar altında biraz zor. Dolayısıyla bunu en asgariye indirmemiz lazım. Eğer bu geçiş güzergahlarını tam manası ile kapatabilir, bunları buralardaki geçişin önüne geçebilirsek Van il sınırları içerisindeki kaçak avcılığı da büyük oranda engellemiş olacağız. Bu noktada başta Ahlat İlçe Jandarma Komutanlığı olmak üzere Adilcevaz İlçe Jandarma Komutanlığı ve Bitlis İl Jandarma Komutanlığına çok çok teşekkür ediyoruz. Yıl içerisinde üreme döneminden önce Ahlat İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından Nazik Gölü’ndeki yapılan uygulamalarla beraber buradaki bir çok manyat ağına el konulmuş ve bu ağlar imha edilmiştir. Böylelikle buradaki Nazik Gölü'nde yaşayan inci kefallerinin de piyasaya girmesinin önüne geçilerek kaçak avcılığa çok önemli bir darbe vurulmuştur. Temenni ediyoruz ki bu koruma çalışmaları tüm ülkemizde örnek niteliğindeki çalışmalar olacaktır. Çünkü her ekonomi, ekoloji üzerinde yükselir. Her ne kadar bir canlı türünün varlığını sürdürmesine saygı duyuyoruz elbette ki. Fakat bu işin önemli olan bir kısmı da ekonomik boyutudur. Çünkü bugün devlet eliyle bir kişilik istihdam alanı bile oluşturabilmek için milyonlarca lira para harcıyoruz. Neden elimizdeki hazır mevcut bir kaynağı kurmayalım. İşte bu noktada Bitlis İl Jandarma Komutanlığına bağlı Ahlat ve Adilcevaz İlçe Jandarma komutanlıklarının vermiş olduğu mücadele çok çok önemlidir. En büyük umudumuz bunu koruma çalışmalarının ilerleyen yıllarda daha da artarak devam etmesidir” dedi.
“Ahlat ve Adilcevaz ilçe jandarma yaptıkları başarılı çalışma ile en az 100 ton balığı kurtardı”
Ahlat ve Adilcevaz ilçe jandarma ekiplerinin yaklaşık 30 tona yakın kaçak avlanmış balığa el koyulduğunun altını çizen Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, “Yaklaşık 25 tondan fazla canlı olarak yakalanmış inci kefali balığını da Karmuş Çayına salıvermişlerdi. Üreme dönemi başından itibaren toplamda 25 ton canlı balığı göle saldılar. Yapmış oldukları önleyici faaliyetler ile beraber avcılık işlemi dahil gerçekleşmeden birçok suçu, yani avcılığı engelleyerek en az 100 ton balığı kurtardılar. İnci kefali kaçak avcılığında kullanılan büyük boyutlu av araçları torbalı olarak ifade ettiğimiz manyat türü av araçlarıdır. Fakat dere kenarlarına gittiğimiz zaman insanların kendi elleriyle yapmış olduğu ufak av araçlarını da görüyoruz. Özellikle tırıvırı veyahut da paraşüt olarak adlandırılan bir av aracı mevcut. Bu av aracının 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununa göre üretilmesi ve satılması tamamen yasaktır. Fakat bölgemizde her bir bakkalda 3 liraya 5 liraya her tarafta satılmakta ve bu av aracını alan insanlar akarsuların kenarına giderek bunlarla balık yakalamaktadırlar. Görünüş olaraktan çok masum çünkü tırıvırı dediğimiz av aracı 3 kilo 5 kilo belki balık yakalayabileceğiniz bir av aracı. Fakat bu dönemde bir balık 10 bin balık demektir. Çünkü her bir balık ortalama 10 bin yumurta bırakıyor. Bu noktada Ahlat İlçe Jandarma Komutanlığı en ufak bir avcılığa dahi göz açtırmayaraktan bir balık 10 bin balık felsefesiyle meseleye yaklaşmıştır. Bu yaklaşım tarzının bütün göl kenarında hakim olması en büyük dileğimiz ve arzumuzdur” şeklinde sözlerini tamamladı.